+7 (727) 344 95 95
Толық ҰБТ тапсыру
Қазақша

iTest қолданбасын жүктеп алу

Мектеп емтихандарына ыңғайлырақ форматта дайындалыңыз

logo-device logotype logotype-float

4-мәтін
Алдыңғы конспект Келесі конспект
Конспект

(1) Аққулар – қазтәрізділер отряды, үйрек тұқымдасының жеке туысына жататын өте сымбатты құстар.

(2) Қазақстанда аққудың үш түрі кездеседі: сұңқылдақ аққу, сыбырлақ аққу, кіші аққу.

(3) Аққудың мойны мен денесінің ұзындығы тең әрі иіліп келген. Денесі созылыңқы, басы онша үлкен емес, тұмсығы тік әрі жалпақтау келеді. Қысқа сирағы денесінің арт жағында орналасқан. Қауырсыны тығыз әрі үлпілдек, шымқай ақ түсті (тек Австралия мен Тасманияда кездесетін бір түрі ғана шымқай қара). Салмағы 5-10 кг, ең ірісі 13 кг-ға жетеді. Қанатының ұзындығы 150-180 см. Тіршілігінің көп уақытын суда өткізеді, жақсы жүзеді, бірақ сүңги алмайды, құрлыққа сирек шығады. Жылына бір рет түлейді. Ересектері су өсімдіктерімен, кейде судағы омыртқасыз жәндіктермен, ал балапандары су жәндіктерімен қоректенеді. Аққу – жыл құсы. Қыс жылы кезде аққудың біраз тобы Каспий теңізінің солтүстік-шығыс жағалауында, Ақтау қаласының маңында қыстап шығады.

(4) Аққуды қазақ халқы ежелден қастерлеп, бақыттың бастамасы, жақсылықтың жаршысы, пәктіктің, сұлулықтың белгісі деп есептейді әрі киелі құс төресі санап, оған еш уақытта оқ атпайды. Аққудың аталығын «сапар», балапанын «көгілдір», мойнын «сұңғақ» деп дәріптейді. С. Сейфуллиннің «Аққудың айырылуы», М. Мақатаевтың «Аққулар ұйықтағанда», Қорқыттың, Қожеке Назарұлының, Нұрғиса Тілендиевтің «Аққу» күйлері халқымыздың аққуға деген сүйіспеншілігінің белгісі болып есептелінеді.

kk.wikipedia.org



Сұрақтар

  1. Қазақстанда аққудың қанша түрі кездеседі?

  2. Мәтінге қатысты дұрыс тұжырымды көрсетіңіз.

    1. Тұмсығы тік әрі жалпақтау келеді

    2. Жылына екі рет түлейді

    3. Балапандары су өсімдіктерімен қоректенеді

  3. Шымқай қара түсті аққуларға қатысты дұрыс тұжырымды көрсетіңіз.

  4. Аққудың негізгі белгілері туралы қай бөлімде айтылған?

  5. Аққудың балапаны қалай аталады?

  6. Мәтіннің төртінші бөлімінде не туралы айтылған?

Қате туралы хабарландыру