iTest қолданбасын жүктеп алу
Мектеп емтихандарына ыңғайлырақ форматта дайындалыңыз
Бөлшек сызықтық теңсіздіктер
Теңсіздіктегі айнымалының коэффициенттері бөлшек сандар болып келеді.
Мысалы, \(\frac{x}{3}-\frac{x}{6}\leq2,\ \ \ \frac{x}{3}-\frac{x-2}{2}>1\) түрінде болады.
Оларды шешу үшін:
1) теңсіздік құрамындағы барлық өрнектерді оның бір жақ бөлігіне шығару керек;
2) шыққан қосылғыштарды ортақ бөлімге келтіріп, оны бір бөлшек түрінде жазу керек;
3) бөлшектің алымын сызықтық теңсіздік ретінде шешу керек.
Егер теңсіздікте бөлшек рационал өрнек (бөлімінде айнымалысы) бар болса, ол бөлшек-рационал теңсіздік деп аталады. Мысалы, \(x-\frac{5}{x}<3x,\ \ \ \frac{x-4}{2x+1}\leq\frac{x-6}{x}.\)
Рационал теңсіздіктерді шығарғанда, бөлшек бөліміндегі өрнекті ескеру керек.
Рационал теңсіздіктерді шығарудың алгоритмі :
1) теңсіздік құрамындағы барлық өрнектерді оның бір жақ бөлігіне шығару керек;
2) шыққан қосылғыштарды ортақ бөлімге келтіріп, оны бір бөлшек түрінде жазу керек;
3) бөлшектің алымын да, бөлімін де жай көбейткіштерге жіктеп жазу керек;
4) сан осін салып, аралықтар тәсілін қолдану керек;
5) есеп жауабын жазу керек.
-
Теңсіздікті шешіңіз.
\(\frac{3x+2}{2}-\frac{6x+1}{4}<\frac{x+3}{4}\)
-
Теңсіздікті шешіңіз.
\(x-\frac{2x+1}{4}\geq\frac{4x-3}{3}\)
-
Теңсіздікті шешіңіз.
\(\frac{x^2-25}{x+10}\geq0\)
-
Теңсіздіктің бүтін шешімдерін табыңыз.
\(\frac{8x-7}{3x+1}<0\)
-
Теңсіздікті шешіңіз.
\(\frac{x-1}{2x-3}\geq1\)
-
Теңсіздікті шешіңіз.
\(\frac{1}{x-2}+\frac{2}{x}<\frac{3}{x-1}\)
-
Функцияның анықталу облысын табыңыз.
\(y=\sqrt{x-\frac{15}{x+2}}\)
-
Теңсіздікті шешіңіз.
\(\frac{(x+2)(x^2-64)}{x^2+15}\leq0\)
-
Теңсіздікті шешіңіз.
\(\frac{(x-3)(x+1)^2}{x-2}\leq0\)
-
Теңсіздікті шешіңіз.
\(\frac{4}{x+2}<3-x\)
-
Теңсіздікті шешіңіз.
\(\frac {2x+1}{5x^2+32x-21}>\frac 5{24}-\frac 3{2x+14}.\)