Толық ҰБТ тапсыру
Қазақша

iTest қолданбасын жүктеп алу

Мектеп емтихандарына ыңғайлырақ форматта дайындалыңыз

Абсолюттік және салыстырмалы қателік

Конспект

Жуық мән мен дәл мәннің айырмасының модулін жуық мәннің абсолют қателігі дейді.

Мысалы, \(\frac{1}{3}\) санын жүздік үлеске дейін дөңгелектесек \(\frac{1}{3}=0,333...\approx0.33,\ \frac{1}{3}\approx0,33.\)

мұндағы \(\frac{1}{3}\) - дәл мәні, 0,33 - жуық мәні, абсолют қателігін тапсақ:

\(\mid0,33-\frac{1}{3}\mid=\mid\frac{33}{100}-\frac{1}{3}\mid=\mid\frac{99}{300}-\frac{100}{300}\mid=\mid-\frac{1}{300}\mid=\frac{1}{300}\)абсолют қателік\(\frac{1}{300}\)-ге тең.

Абсолюттік қателіктің жуық мәннің модуліне қатынасы салыстырмалы қателік деп атайды.

Мысалы, 15,8 санын бірлікке дейін дөңгелектеп оның салыстырмалы қатесін есептесек, яғни

\(\frac{\mid15,8-16\mid}{\mid16\mid}=\frac{\mid-0,2\mid}{16}=\frac{0,2}{16}=0,0125=1,25%\)%.

Салыстырмалы қателіктер процентпен де өрнектеледі. Ол үшін салыстырмалы қателіктің мәнін 100% көбейту керек.



Сұрақтар
  1. 2738 санын ондыққа дейін дөңгелектеп, оның салыстырмалы қателігін % есебімен табыңыз.

  2. 8,79 санын ондық үлеске дейін дөңгелектеп, салыстырмалы қателігін анықтаңыз.

  3. \(\frac{2}{11}\) санының жуықтауы \(0,18\). Салыстырмалы қателігін табыңыз.

  4. \(2,5\) саны \(2,4673\) санының жуық мәні, абсолют қателігін есептеңіз.

  5. Санды жүздік үлеске дейін дөңгелектеп, абсолют қателігін табыңыз.

     \(3,(6)\)

  6. 3,275 санын ондық үлеске дейін дөңгелектеңдер, абсолют қателігін табыңыз.

  7. Жер мен Айдың арақашықтығын өлшеу нәтижесі \(380 \ 000 \pm500\) км болды. Төмендегі жауаптардың қайсысы (-лары) жуықтап алынған қашықтық бола алатынын табыңыз.

  8. \(15,6\) санын бірлікке дейін дөңгелектеп, оның абсолюттік және салыстырмалы қателігін табыңыз.

Қате туралы хабарландыру