iTest қолданбасын жүктеп алу
Мектеп емтихандарына ыңғайлырақ форматта дайындалыңыз
Қанықпаған көмірсутектер
Қанықпаған көмірсутектер (алкендер)
Этилен көмірсутектері (алкендер не олефиндер) - бір қос байланысы бар, яғни қатар тұрған көміртек атомдары арасында екі валенттілік болатын заттар, олардың жалпы формуласы СnH2n , алғашқы көмірсутек этилен С2Н4, СН2 = СН2.
Алу жолдары.
1. Олефиндер мұнайда кездеседі, таза күйінде мұнайдан С6Н12-ден С13Н26 -ға дейінгі олефиндер бөлініп алынған.
2. Алкандарды дегидрогендеу арқылы, Сr2О3 катализатор болады.
\(CH_3-CH_2-CH_2-CH_3 \xrightarrow{Cr_2O_3,~300^ \circ C} CH_2=CH-CH_2-CH_3 ~(CH_3-CH=CH-CH_3)\)
3. Спирттерді дегидратациялап, катализатор – (Н2SO4, H3РO4 концентрлі, Р2O5, олар суды алады).
\(CH_3-\underset{этанол}{CH_2}-OH \xrightarrow {H_2SO_4} \underset{этилен}{CH_2}=CH_2+H_2O \)
Зайцев ережесіне сәйкес жүреді: сутегі сутегісі аз көміртегі атомынан алынады.
\(CH_3- \overset{H}{\underset{~~| \\ OH}{C}}-\underset{| \\ CH_3 }{CH}-CH_3 \xrightarrow{H_2SO_4} CH_3-CH=\underset{~~~| \\ CH_3 }{C}-CH_3+H_2O\)
4. Галогентуындылардангалогендерді не галогенсутектерді алу арқылы (сілтінің спирттегі ерітіндісі қатысында). Бұл жағдайда да реакция Зайцев ережесі бойынша жүреді:
-
Өзгерістердегі: \(CaC_2\overset{+H_2O}{\longrightarrow}\)\(X\overset{+H_2}{\longrightarrow}\) \(Y\overset{+H_2O}{\longrightarrow}\) этанол белгісіз X және Y қосылыстары
-
\(CH_2=C–CH=CH_2\\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ |\\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ CH_3\)қосылыстың атауы
-
Берілген сызбанұсқадағы белгісіз қосылыстар \(X+H_2\rightarrow этан \overset{Cl_2(жарық)}{\longrightarrow}Y\overset{Na,t}{\longrightarrow}Z\)
-
Алкендерге тән изомерлену түрлері 1. Көміртек қаңқасының; 2. Қос байланыс орнының; 3. Функционал топтық орнына байланысты; 4. Кеңістік изомерлену; 5. Класс аралық изомерлену
-
\(CH_3–CH=C –CH_2–CH_3\\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ | \\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ CH_3 \)қосылысының халықаралық атаулар жүйесі бойынша атауы
-
Этилен молекуласының гибридтену түрі мен құрылысы
-
Салыстырмалы молекулалық массасы 84–ке тең алкеннің формуласы
-
Гексеннің изомері
-
Лабораторияда дегидратациялау арқылы этилен алынатын қосылыс
-
Этиленді сапалық анықтауға болатын реагент
-
Лебедев тәсілі бойынша синтетикалық бутадиен каучугі алынатын қосылыс
-
Каучукті (көксағызды) вулканизациялағанда
-
Каучукті (көксағызды) вулканизациялағанда
-
Бутадиен – 1,3 қатынаса алатын реакциялар: 1) жану; 2) гидрогендеу; 3) бром суын түссіздендіру; 4) бромсутекпен әрекеттесу; 5) полимерлену
-
Алкиндер молекуласындағы еселі байланыстың сипаты
-
Ацетиленді өндірісте алуға болатын шикізат
-
Айналу тізбегіндегі белгісіз X пен Y қосылыстары:\(CH_3–CH=CH_2\overset{HBr}{\longrightarrow}X\overset{NaOH(H_2O)}{\longrightarrow}Y\)
-
Пропен мен бромсутек әрекеттескенде түзілетін қосылыс
-
Этиленді калий перманганты ерітіндісі қатынасында тотықтырғанда түзілетін қосылыс
-
Ацетиленге тән қасиеттерді көрсетіңіз
-
Қанықпаған көмірсутек(-тер)
-
Азот бойынша салыстырмалы тығыздығы 2 болатын 5,6 г көмірсутек жанғанда 8,96 л көмірқышқыл газы (қ.ж.) және 7,2 г су түзілді. Көмірсутектің формуласы
-
Ацетиленге тән қасиет(-тер)
-
Жалпы формуласы С\(_{n}\)Н\(_{2n}\) болатын зат (-тар)
-
Алкен түзілетін реакциялар
-
Алкен түзілетін реакциялар