+7 (727) 344 95 95
Толық ҰБТ тапсыру
Қазақша

iTest қолданбасын жүктеп алу

Мектеп емтихандарына ыңғайлырақ форматта дайындалыңыз

logo-device logotype logotype-float

19 ғасырдың I жартысындағы Қазақстанның Қытаймен сауда-экономикалық байланыстары
Алдыңғы конспект Келесі конспект
Конспект

19 ғасырдың басында Пекин сарайының басқа елдерден өзін оқшау ұстау саясатын өзгертпеуі, ресейлік көпестердің қытайлықтармен сауда айналымын кеңейтуге кедергі жасады. Ресей үкіметі экономикалық байланыстарды Қазақ шекарасы арқылы дамытуға ұмтылды. 19 ғасырдың басында Бұқтырма, Кереку, Өскемен бекіністері Шыңжаң мен Қазақстанда сауда айналымдарын дамытуда ерекше рөл атқарған. 1809 жылы көпес Нерпин Тара қаласынан 5000 сомға тауар жеткізіп, Бұқтырманы басып өтіп, Қытайдың Шəуешек қаласында тауарын сатып, Бұқтырмаға қайтып оралды. 1812 жылы Ташкент көпестері Ниязов пен Аширов керуені құны 1 млн. сомға жуық тауарды Құлжа базарында сатты.

Шығыспен экономикалық байланыстың орталықтары Семей, Петропавл қалалары болды. Петропавл – Орта Азиямен саудада ең маңызды елді мекен. Ал Семей – Қазақстан мен Қытай арасындағы ірі сауда орталығы. Ресейлік сатылатын тауарлар – өнеркəсіптік дайын бұйымдар, маталар. Қазақтар негізінен мал жəне мал өнімдерін айырбастады.

Грузин көпесі Семен Мадатов ресейлік бұйымдарын Ақсу, Құлжа, Қашғар, Қытайлық Жаркент қалаларында сатып, “Үлкен Тибетке” дейін жетті. Ол Кашмирде болып, тұңғыш рет 250 кашмирлік шəліні Қазақ еліне жеткізді. Кабулдық ауған көпесі Мехти Рафаилов Семейден Қашғарға тікелей апаратын жаңа жолды ұсынды. 1824 жылы Ташкент көпесі Муминов Қазақстан арқылы Цин империясымен сауда жүргізудің пайдалылығына жергілікті басқарушылардың көзін жеткізуге тырысты. 19 ғасырдың 30 жылдарынан шекаралық бекіністер арқылы өтетін керуендерге баж салығы көбейді. Салықты төлеуден қашқан көпестердің бұйымдары ресейлік заңдар негізінде тəркіленді. Ресей мен Қытай арсында шекаралық сауданы реттейтін мемлекетаралық келісімнің жоқтығы сауда қатынастарына кедергі болды. Шекаралық өңірде арнайы жəрмеңкелердің болмауы да қазақтар тарапынан сауданың айырбас сауда шеңберінде қалуына себеп болды. Орыс-қазақ сауда қатынастарының кеңеюі, Ресейдің Қазақстанмен және Орта Азия халықтарымен байланыста болуы бүкіл Орталық Азиядағы халықаралық жағдайға әсер етті.



Сұрақтар

  1. Бағдат көпестері Стамбулдан қымбат тауарлармен шығып, Иранды, Ауғанстанды, Үндістанды аралап, Семейге келді:

  2. 1812 жылы керуені 1 миллион сом құрайтын тауарын Құлжа базарында сатқан Ташкенттік көпестер:

  3. 1805-1806 жылдары Патша үкіметі Қытаймен арадағы қарым-қатынасты реттеу үшін Пекинге жіберген елшілікті басқарды:

  4. Шекаралық бекіністерде баж салығы көбейтілді:

  5. Ауған көпесі Мехти Рафаилов ұсынған жол:

  6. “Үлкен Тибетке” дейін жеткен грузин көпесі:

  7. Сұлтан Құдаймендінің баласы Ғабдолланы Петербургке жібергендегі мақсаты:

  8. Шығыспен экономикалық байланыстың орталықтары:

  9. Тара қаласынан 5000 сомға тауар жеткізген көпес:

  10. Шыңжаң мен Қазақстанда сауда байланысын дамытуда ерекше рөл атқарған бекініс:

Қате туралы хабарландыру