+7 (727) 344 95 95
Толық ҰБТ тапсыру
Қазақша

iTest қолданбасын жүктеп алу

Мектеп емтихандарына ыңғайлырақ форматта дайындалыңыз

logo-device logotype logotype-float

Ежелгі Египет
Алдыңғы конспект Келесі конспект
Конспект

 

Әлемдегі ірі өзендердің бірі – Ніл оңтүстіктен солтүстікке қарай шөлдерді басып өтіп, Орталық Африкадағы үлкен көлдерден ағып шығады. Оның ұзындығы – 5589 шақырым. Египетті ежелгі заманда «Қара жер» деп атаған. Оның себебі – Ніл алқабын үнемі қап-қара құнарлы тұнба басып жататын еді. Адамдардың еңбегі арқылы Ніл аңғарындағы қоғам қатты өрледі. Б.з.д. IV мыңжылдықта Египет халқы тығыз қоныстанған елге айналды. Египеттіктер үшін Нілдің тасуының маңызы зор болды.

 

Б.з.д IV мыңжылдықта Египетте шағын мемлекеттер пайда болды. Олардың саны 40-қа жетті. Олар бірі-бірімен жиі соғысып отырды. Бірінің жерін бірі тартып алып отырды. Б.з.д. 3000 жылы шамасында оңтүстік патшалығының патшасы Египеттің солтүстігін жаулап алды. Сөйтіп, Ніл шоңғалдарынан Жерорта теңізіне дейінгі жерді алып жатқан біртұтас мемлекет құрылды.

 

Ежелгі Египетте Тутмос, Аменхотеп, Рамзес есімді атақты перғауындар болды. Перғауындар билігінде шек болмады. Б.з.д. 1500 жылы III Тутмос өз әскерімен Алдыңғы Азияға аттанды. Бұл жорықтар Египеттің Алдыңғы Азиядағы беделін күшейтті. Нәтижесінде Вавилон, Ассирия, Хетт патшалары Египетке алым-салық төлеп тұрды.

 

Көрші елдерді жаулау кезінде көптеген тұтқындар қолға түсті. Оларды «тірі өліктер» деп атады. Египет жылнамасында 50 жылғы соғыс жорығы кезінде 100 мың құл қолға түскенідігі жазылған.

 

Египеттіктер таңба суреттерді – иероглифтер деп атады. Б.з.д IV мыңжылдықта Египеттте білім дами түсті.

 

Ежелгі Египетте өлген адамдардың денесін «мәңгі өмір сүру үшін» бальзамдап, мумияға айналдырған. Египеттіктер мумия жасау арқылы адам денесінің ішкі құрылысын жақсы білді. Түрлі ауруларды емдеді. Перғауындар мен бай адамдарды жерлеу үшін жартастарды қашап, бірнеше бөлмелі мазарлар салған. Мумияны соның ішіне қойды.

 

Әлемнің барлық жеті кереметтерінің ішінен бүгінгі күнге жеткені Хеопс пирамидасы ғана. Басқалары қирап, тек орындары мен оларды көзімен көрген адамдардың естеліктері ғана қалды. Хеопс перғауынға арналған пирамида б.з.д 2600 жылы салынған.

 

Египетте құдайлардың қызметшісі – храмдардағы абыздар болды. Құдаймен сол ғана тілдесе алады деп түсінді.

 

Египетте егіншінің қанша астық жинайтынын есепке алып, қолөнершіге қанша қалайы мен мыс керек екендігін мөлшерлейтін. Египеттіктер бөлшекті білді, арифметикалық амалдарды қолданды. Каналдар қазғанда, оның көлемі мен бұрышын шығару үшін геометрияны пайдаланды. Тік төртбұрыш, үшбұрыш, трапеция және шеңбердің бет көлемін есептей білген.Жұлдыздың, аспанның картасын жасаған. Күн және су сағаттарын пайдаланған.

 

Египеттің негізгі байлығы тас болды. Ніл аңғары алтын, гранит сияқты қымбат тастарға бай. Бұл тастар құрылыс материалдары ретінде әртүрлі әшекей бұйымдар жасау үшін пайдаланылды.

 

Ауылшаруашылығы мен қолөнер египеттіктердің басты шаруашылығы болды.



Сұрақтар
  1. Ежелгі Египетте шағын мемлекеттер саны:
  2. Тутанхамон перғауынның мәйіті табылған жыл:

  3. Египеттің солтүстігін оңтүстік патшалығы жаулап алған уақытты көрсетіңіз

  4. Ежелгі Египеттің атақты перғауындарын атаңыз

  5. Б.з.д. 1500 жылдары III Тутмос жаулап алды:

  6. Египет жылнамасында перғауындардың 50 жыл ішінде жасалынған жорықтары кезінде тұтқынға түскен құлдар саны:

  7. Хеопс пирамидасы қанша қабатты үйдің биіктігіне тең келеді?
  8. Ежелгі Египетте білімнің дами түскен кезеңі
  9. Египеттіктердің адам денесінің ішкі құрылысын танып-білу үшін қолданған тәсілі:
  10. Ежелгі Египетте иероглифтер саны:

  11. Ежелгі Египеттіктер өлген адамның денесін қандай мақсатта мумияға айналдырған?

  12. Хеопс перғауынға арналған пирамида салынған жыл:

  13. Египетті ең алғаш біріктіруші перғауын:

  14. Ежелгі Египетте өте кең тараған ғылыми білімдердің бірі:

  15. Египеттің орналасқан жері:

  16. Египет храмдарындағы құдайға қызмет етушілер:

  17. Ежелгі Египетте жазу үшін қолданылған материалдар

  18. 1922 жылы мәйіті табылған перғауынды көрсетіңіз

  19. Египет мемлекетінің алғашқы астанасын табыңыз

  20. Сирияға 17 рет жорық жасаған Египет перғауыны:

  21. Ежелгі заманда «қара жер» деп аталған:

  22. Ежелгі Египеттің негізгі байлығының бірі:

  23. Ежелгі Египеттіктердің басты шаруашылығы
  24. Египеттіктер сыйынған күн құдайын табыңыз
  25. Бүгінгі күнге дейін жеткен Египеттегі әлемнің жеті кереметінің бірі:

  26. Ежелгі Египет жері бөлінген бөліктері:

  27. Ежелгі Египет перғауындарының киген тәжінің түстері:

  28. Егиеттің ең ірі қалалары:

  29. Египетте мүліктік және әлеуметтік жіктелудің нәтижесінде қалыптасқан таптар:

  30. Перғауынға ел басқаруға көмектесетін сарай қызметкерлері:

  31. Ежелгі Египетте дамыған ғылымдар:

  32. Ежелгі Египеттегі әдеби шығармалар:

  33. Египеттіктер табынған құдайлар:

Қате туралы хабарландыру