Толық ҰБТ тапсыру
Қазақша

iTest қолданбасын жүктеп алу

Мектеп емтихандарына ыңғайлырақ форматта дайындалыңыз

Молекулалардың негізгі сипаттамалары

Конспект

Молекулалардың негізгі сипаттамаларының бірі – олардың өлшемі мен массасы. Молекулалардың өлшемі соншалықты кіші болғандықтан, олардың саны кез келген денеде өте көп болады.

 

Молекула (грек. – кішкентай масса)

 

Химиялық қасиеті бар заттың кішкентай орнықты бөлшегі.

Молекула атомдардан құралады

 

Атом

 

Химиялық элементтің ең кіші бөлшегі, оның қасиеттерін тасымалдаушы

 

 

Авогадро саны

\(N_A\) (1/моль)

12 г көміртегіндегі \((^{12}C)\) атомдар саны

(заттың 1 моліндегі бөлшектер саны)

\(N_A\approx 6,02\cdot 10^{23} \) 

 

Зат мөлшері

\(v\) [моль]

1 моль – 12 \(г\)көміртегінде қанша

атом болса, сонша атомы бар

заттың мөлшері

 

\(N\)  – бөлшек саны

(молекула, атом)

 

 

Молярлық масса

\(\mu\) [кг/моль]

1 мольдегі заттың массасы \(\mu\frac mv\)

\(\mu=Mr\cdot10^3\), кг/моль

\(M_r\) – заттың салыстырмалы молекулалық (атомдық) массасы (Менделеев кестесінде)

 

= \(\cdot N_A\)

– бір бөлшектің массасы (атом, молекула)

 

 

Бөлшектің массасы

(атом, молекула) [кг]

 \(m_0=\frac mN=\frac{\mu}{N_A}\)  \(m_0\sim10^{-26}\ [кг]\)

 

Концентрация (шоғыр) \(п[1/m^3]\)  \(n=\frac NV\)

 

(бірлік көлемдегі бөлшектердің саны)

 

Бөлшектер саны

\(N\)
 \(N=v\cdot N_A=\frac m{\mu}N_A\)

 

Атомдар өлшемі  \(\boxed{r_{0}\sim10^{-8}cm\sim10^{-10}m}\)

 



Сұрақтар
  1. Мыстың молярлық массасы \(M=0,0635\) кг/моль  болса, оның атомының массасы \((NA=6,02\cdot 10^{23})\)

  2. Сутегі молекуласының массасын анықта \((NA=6,02\cdot 10^{23}\) \(\frac 1{моль }\), \(M=2\cdot 10^{-3}\) кг/моль\()\)

  3. Сыйымдылығы \(1\) л ыдысқа толтырылған азоттың тығыздығы \(2\) кг/м\(^3\) болса, осы ыдыстағы азот молекуласының саны \((N_A=6,02\cdot 10^{23}\frac 1{моль},M=28\cdot 10^{-3}\)кг/моль\()\)

  4. \(20\) моль көміртегі мен \(50\) моль сутек қосылғаннан жанатын \(10\) моль  газ түзіледі, осы газдың молярлық массасы \((M(C2)=24\cdot 10^{-3}\) кг/моль, \(M(H2)=2\cdot 10^{-3}\) кг/моль\()\)

  5. Көлемі \(4\) л ыдыста \(1\) г сутек бар. Ыдыстың бірлік көлеміндегі молекулалар саны

    \((M=2\cdot 10^{-3}\) кг/моль, \(NA=6\cdot 10^{23}\) моль\(^{-1})\)

  6. Азоттың \(2\cdot 10^{23}\) молекулаларының массасы \((M=28\cdot10^{-3}\)кг/моль:\(N_A=6\cdot 10^{23}\frac 1{моль})\)

  7. \(50\) моль судың көлемі \((M=18\cdot 10^{-3}\) кг/моль; \(\rho=103\) кг/моль\()\)

  8. Ауданы \(8\) см\(^2\) шай қасығы қалыңдығы \(2\) мм күміс қабатымен қапталған. Бұл қабатта қанша күміс атомы бар? \((p=10500\) кг/м\(^3\), \(NA=6,02\cdot 10^{23}\) моль\(^{-1}\) , \(M=10^8\cdot 10^{-3}\) кг/моль\()\)

  9. Массасы \(6,4\) кг денеде заттың мөлшері

  10. Ауданы \(8\) см\(^2\) қасықтың \(2\) мм қабаты күміспен қапталған. Бұл қабатта қанша күміс атомы бар? 

     \([\rho=10500\) кг/м\(^3\), \(M=10^8\cdot 10^{-3}\) кг/моль, \(N_A=6,02\cdot 10^{23}\) моль\(^{-1}]\)

Қате туралы хабарландыру